Urok drewnianych kościołów w Lasach Janowskich, Lipskich i okolicach.
W każdym kościele znajdziemy coś pięknego – ale te drewniane są najpiękniejsze.
W całej Polsce jest jeszcze wiele drewnianych świątyń – podobno około trzech tysięcy. Często niepozornych, położonych w urokliwych zakątkach, kryjących w sobie niezwykłą magię. Takie kościoły możemy spotkać także w Lasach Janowskich /i okolicach oczywiście/.
Wspaniale wpisują się w leśny krajobraz regionu i jego bogatą historię. Często są bardzo ciekawe architektonicznie, a ich wystrój i wyposażenie zapierają dech w piersiach.
Tych kościołów jest coraz mniej. Zauważył to już ponad sto lat temu Stanisław Wyspiański, który w jednym z listów tak pisał o drewnianych kościołach:
„Tak szybko znikają z naszego pejzażu, gdy tak płoną i płoną rok w rok”.
Te, które stoją po dziś dzień bardzo często cudem ocalały z pożogi obu wojen światowych i okrutnej okupacji niemieckiej.
Nie podejmę się opisów poszczególnych kościołów i ich historii, gdyż jest to temat rzeka, a wiedza ta ciągle żyje wśród tutejszych mieszkańców. Poza tym jest powszechnie dostępna w Internecie jak i innych źródłach. Poprzez zdjęcia* chcę jedynie zwrócić uwagę na ich obecność tak często niezauważaną na co dzień.
Poeta Piotr Piaszczyński tak pisał o kościele drewnianym:
„Kiedy jest w nim półmrok
bez ludzi i cisza
(Bacha na organach
jakbym w sobie słyszał)
wtedy w dzień powszedni,
lecz nigdy w niedzielę,
bywa, że znajduję
tam jakąś nadzieję”
Ja także w dzień powszedni znajduję w takim kościele ciszę i ukojenie. Czuję zapach drewna i żywicy, który miesza się z zapachem palonych świec i kadzidła. W półmroku czekam i wsłuchuję się w skrzypnięcie podłogi albo schodów prowadzących na chór. I chłonę zapach świeżych kwiatów, których nigdy nie brakuje pod ołtarzami.
Nie wszystkie kościoły są otwarte w dni powszednie, ale zawsze istnieje możliwość zwiedzenia ich po uprzednim umówieniu się przez telefon.
Bardzo zachęcam do odwiedzania tych miejsc podczas wędrówek po regionie, bo naprawdę warto!
Starałem się pokazać wszystkie drewniane kościoły w regionie.
(Wiem, że jest jeszcze jeden, w Stanach koło Stalowej Woli. Jednak w czasie, kiedy zbierałem informacje, w okolicy kościoła w Stanach grasowała ponoć jakaś sekta w białych strojach a na mieszkańców padł blady strach. No i nie dojechałem do Stanów! )
*Zdjęcie kościoła w Krzeszowie pochodzi ze strony parafii.