Pierwsze trzy dni maja to okres, kiedy więcej niż zwykle uwagi kierujemy na naszą ojczyznę, a szczególnie na jej historię. Historię tworzą ludzie, dlatego, aby upamiętnić dzieje naszego kraju, musimy dbać o pamięć ludzi, którzy dla niego się poświęcili. Początek maja to dobry czas, aby zadbać o pomniki, które przedłużają pamięć o takich osobach.
Pomników w Lasach Janowskich jest mnóstwo. Jednym z nich, który został odnowiony i oczyszczony 2 maja, jest Partyzancki Kamień Pamięci w Lipie (gm. Zaklików), postawiony przez Zbigniewa Markuta, syna Jana Markuta ps. „Wichura”, uczestnika wydarzeń, które upamiętnia Kamień, i o których Zbigniew Markut tak pisze poniżej:
Pomnik przed odnowieniem 
Pomnik po odnowieniu
Tekst i zdjęcia Zbigniew Markut*:
Podkłady kolejowe na trasie kolejki łączącej tartak z nasycalnią 
Podkłady kolejowe na trasie kolejki łączącej tartak z nasycalnią 
Plebania w Pysznicy
Środa, 3 maja 1944 r. Część oddziału NOW-AK „Ojca Jana” przybywa pod miejscowość Lipa. Zadaniem trzydziestoosobowego oddziału, którym dowodzi por. Bolesław Usow ps. „Konar”, jest uwolnienie więźniów, którzy mają być przewożeni koleją z Majdanka do Oświęcimia. Już na miejscu „Konar” dowiaduje się, że pociąg przejechał poprzedniego dnia.
W tej sytuacji dowódca decyduje się zaatakować nasycalnię podkładów kolejowych, która pracuje dla Niemców. Rozbicie nasycalni byłoby uczczeniem święta 3-go Maja. Rozpoznanie sił niemieckich było niedoszacowane, dodatkowo nadjechał pociąg z niemieckimi żołnierzami.
Po 2 godzinach krwawego starcia partyzanci musieli się wycofać, ponieważ Niemcy mieli ogromną przewagę. Siedmiu partyzantów było ciężko rannych. Przewieziono ich do Pysznicy do plebani ks. Szubarga, który zorganizował pomoc. Po tygodniu – dziesiątego maja – czterech najciężej rannych przewieziono do klasztoru w Bielinach pod opiekę sióstr dominikanek.
3 maja 1944 r. por. Bolesław Usow, na podstawie upoważnienia Dowódcy Armii Krajowej, został odznaczony przez Komendanta Okręgu Lublin Orderem Wojennym Virtuti Militari 5 kl. Zaświadczenie o tym odznaczeniu otrzymała rodzina z Londynu dopiero po wojnie pismem z 17-09-1965 r., a więc 11 lat po tragicznej śmierci dzielnego dowódcy.
Dziś, 2 maja 2020 r., z kolegą Władkiem, pod nasycalnią drewna w Lipie, gdzie od 2011 r. stoi Partyzancki Kamień Pamięci poświęcony wydarzeniom z 3 maja 1944 r., dokonaliśmy jego renowacji .
Prace renowacyjne 
Prace renowacyjne 
Kamień przed odnowieniem 
Kamień po odnowieniu
Lokalizacja:
https://www.google.com/maps/d/u/0/viewer?hl=pl&mid=1m3ZW7j8ki5ZehYgF8ifhBzmBRMidC2PX&ll=50.68602394072447%2C22.077902427461595&z=16
*Zbigniew Markut – prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Obwodu Nisko – Stalowa Wola. Jest synem Jana Markuta, partyzanta w oddziale Armii Krajowej OP 44 „Ojca Jana” i Władysławy Markut, łączniczki Armii Krajowej na placówce w Jastkowicach. Jest fundatorem trzech Partyzanckich Kamieni Pamięci upamiętniających bitwy OP 44 „Ojca Jana” w Lasach janowskich: w Lipie, Janikach i Momotach Górnych. W styczniu 2019 r. postanowieniem Prezydenta RP Andrzeja Dudy, za zasługi w działalności społecznej i działalność na rzecz upamiętniania historii Polski i upowszechniania wiedzy historycznej, Zbigniew Markut został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi.
