W ubiegłą niedzielę, 28 listopada 2021 roku, Koło Obwodu Nisko-Stalowa Wola ŚZŻAK, w pobliżu miejscowości Janiki, nad rzeczką Łukawica, zorganizowało rekonstrukcję bitwy partyzantów z oddziału NOW-AK „Ojca Jana” z Niemcami, która rozegrała się 10 czerwca 1944 roku. Oddziałem partyzanckim dowodził wówczas por. Bolesław Usow ps. „Konar”.
9 czerwca 1944 roku oddział „Ojca Jana” stacjonował w pobliżu miejscowości Szewce. W tym czasie dowództwo otrzymało meldunek z Komendy AK Okręgu Lublin, że w najbliższych dniach jest planowana wielka akcja wojsk niemieckich, mająca na celu zlikwidowanie oddziałów partyzanckich w Lasach Lipskich, Janowskich i Puszczy Solskiej. Wobec tego zagrożenia „Konar” podjął decyzję o opuszczeniu dotychczasowego miejsca postoju, planując przedostać się w Góry Świętokrzyskie.
10 czerwca 1944 roku w godzinach przedpołudniowych, oddział znalazł się na skraju śródleśnej wioski Janiki. Tu partyzanci natknęli się na silne oddziały niemieckie idące ze stacji kolejowej w Lipie na rozpoczynającą się akcję przeciwpartyzancką o kryptonimie „Wicher 1”, która 11 czerwca 1944 roku objęła cały obszar Lasów Janowskich.
Wywiązała się zażarta walka, w której poległo kilku Niemców, a jeden został wzięty do niewoli. W sytuacji, kiedy na pozycje niemieckie przybyły posiłki dowódca „Konar” wydał rozkaz wycofania się w kierunku Świder.
Rekonstrukcja bitwy była prowadzona etapami, ponieważ operator Telewizji Stella, pod kierunkiem reżysera p. Dionizego Garbacza, uwieczniał na taśmie filmowej poszczególne sceny.
Całością przedsięwzięcia kierował prezes Koła Obwodu Nisko-Stalowa Wola Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej – Zbigniew Markut, przy pomocy kolegów : Tadeusza Puchalskiego, Władysława Potockiego, Łukasza Krawca, Kamila Śpiewaka, Pawła Dębskiego, Antoniego Kolano.
Z nagranych materiałów powstał krótki news filmowy z 30 listopada 2021 r. (7:02 minuta), a za ok 3 tygodnie, we współpracy z TV Stella, kilkunastominutowy film w opracowaniu p. Dionizego Garbacza.
Na za kończenie rekonstrukcji pod Partyzanckim Kamieniem Pamięci zapalono znicze, a rekonstruktorzy oddali salwę honorową.
Głównymi aktorami byli koledzy z GRH im. płk. T. Zieleniewskiego z siedzibą w Majdanie Obleszcze z dowódcą Mirosławem Wielgusem.
Żołnierzy grali Piotr Jędzura, Piotr Kawęcki, Grzegorz Ptasznik, Stanisław Siembida, Józef Sokół, Hubert Wcisło, Wiesław Wielgus, Łukasz Koczwara, Łukasz Krawiec.
Tutaj krótki film jak kręcenie scen wyglądało “od kuchni:
Poniższe fotografie wykonali Antoni Kolano i Zbigniew Markut.
